رهام وزیری: نفت خام که اکنون در حال سپری کردن قیمت در محدوده ۴۸ دلار است چه زمانی به ۱۰۰ دلار باز خواهد گشت و این فاصله ۵۰ دلاری با چه تمهیداتی پیموده خواهد شد؟
این رویای کشورهای صادر کننده نفت خام است که بار دیگر بشکه های گران نفت را به مقصد کشورهای وارد کننده بارگیری کنند.اما آیا شرایط تحقق این رویا وجود دارد؟ باید پذیرفت که در جریان افزایش قیمت نفت خام در دو سال گذشته مجموعه ای از عوامل خارج از بازار نقش داشتند.بدون شک نفت ۱۴۷ دلاری در جولای گذشته حاصل افزایش تقاضای واقعی نبود. تقاضای پایدار تنها عامل افزایش با ثبات قیمت نفت در جهان است.مابقی عوامل در برهه ای از زمان وارد بازار شده تاثیر مثبت یا منفی خود را بر جای گذاشته و سپس از بازار خارج می شوند.با خروج این عوامل فیمت ها نبز بار دیگر به سطح سابق باز می گردد.
عواملی همچون بحران های منطقه ای ، تحولات جغرافیای سیاسی ، آمارهای مبهم در خصوص عرضه و تقاضا و همچنین تقاضای کاذب حاصل از افزایش معملات نفت کاغذی در این مدت باعث گران شدن حبابی نفت خام شدند. در نهایت نیز با فرونشستن این عوامل و محرک ها حباب قیمت نفت ترکید و قیمت ها سقوط کزدند.هر چند کشورهای تولید کننده و در راس آنها اعضای سازمان کشورهای صادر کننده نفت می توانستند با عملکرد بهتر در زمان گرانی نفت ، این حباب را برای مدت طولانی تری حفظ کنند.تولید بیش از حد در زمان گرانی با این منطق که در شرایط گرانی نفت هر چه می توان باید فروخت یکی از عواملی بود که بازار نفت را با مازاد بالای عرضه رو به رو کرد و در نهایت همچون سوزنی حباب را ترکاند.کشورهای کوچک اوپک که تولید کمی دارند در شرایط نفت گران بسیار بیشتر از سقف مشخص شده برایشان تولید کردند.
بهترین پیش بینی ها نشان می دهد که نفت در سریع ترین زمان سه سال دیگر به سطح ۷۵ دلار باز خواهد گشت.البته این در شرایطی است که بحرانی در مناطق نفت خیز روی ندهد.تقاضای نفت که عامل افزایش قیمت پایدار و با ثبات در بازارها است برای اولین بار از سال ۱۹۸۲ به این سو منفی شده است.تداوم این روند می تواند باز هم قیمت نفت را کاهش دهد.تقاضای نفت نیز تابع مستقیمی از تولیدات صنعتی و رشد اقتصادی در کشورهای توسعه یافته است. این شاخص ها در کشورهای صنعتی اکنون به دلیل وقوع بحران اقتصادی که در برخی از این کشورها به رکود اقتصادی منجر شده است به شدت کاهش یافته اند. در این شرایط است که تا پشت سر گذاشتن این بحران و رکود حاصل از آن نمی توان امیدی به افزایش چشمگیر تقاضای نفت خام در بازارهای جهانی داشت.
در بیانیه سران گروه بیست (G20) در پایان اجلاس نوامبر در واشنگتن عنوان شد که این بحران تا ۱۸ ماه به طول خواهد انجامید. خبرگزاری بلومبرگ بر اساس این پیش بینی عنوان داشته که تا آن زمان بهای نفت تحت تاثیر کاهش بیشتر تقاضا تا سطح ۲۵ دلار در هر بشکه کاهش قیمت پیدا خواهد کرد. به این ترتیب نفت باید بازگشت خود را از ۲۵ دلار آغاز کند و راه دشواری را تا ۷۵ دلار و بالاتر از آن بپیماید.
دوشنبه, ۸ اردیبهشت ۱۴۰۴ /
