مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی چندی پیش و تنها چند روز پس از ارائه گزارش فصلی خود به شورای حکام و شورای امنیت درباره برنامه هسته‌یی ایران مبادرت به ارائه گزارشی درباره توانایی‌های هسته‌یی رژیم صهیونیستی به شورای حکام کرد.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، یوکیا آمانو در حالی برای اولین‌بار مبادرت به ارائه گزارشی کوتاه درباره برنامه هسته‌یی رژیم صهیونیستی کرده، که وی در همین مدت ۳ گزارش مفصل درباره برنامه هسته‌یی ایران منتشر کرده است. مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ادامه قطعنامه مصوب علیه رژیم صهوینستی و برای اولین‌بار گزارشی را در ۳ صفحه و ۱۱ بند درباره توانایی‌های هسته‌یی این رژیم منتشر کرد.
آمانو در قسمت d از بند ۱ در باب چرایی و چیستی گزارش خود، تلاش دارد این موضوع را با آوردن مذاکرات ژوئن و آوریل در بند بعدی به دغدغه‌ها و نگرانی‌هایش پیوند زند. مدیرکل آژانس تلویحاً با آوردن این نکته که تصمیم گرفت «به نحو مقتضی موضوع را پیگیری کند» قید می‌کند که درباره اجرای این قطعنامه به شورای حکام و کنفرانس عمومی در پنجاه و چهارمین نشست آن تحت دستورکاری با عنوان «توانایی‌های هسته‌یی اسراییل» گزارش دهد.
گزارش آمانو برخلاف این القای پنهان نه نشان از دغدغه‌ها و نگرانی‌های شخص مدیرکل که در پاسخ به خواسته‌های کشورهای اسلامی و غیرمتعهد درباره برنامه هسته‌یی بدون پادمان این رژیم صورت گرفته است. چنان که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بیش از ۴۰ نامه را پیوست این گزارش کرده که از کشورهای عضو این آژانس درباره چگونگی متقاعد کردن رژیم صهیونیستی به امضای پیمان ان.پی.تی دریافت کرده است.
از این منظر باید گفت که گزارش مختصر مدیرکل آژانس درباره توانایی‌های هسته‌یی رژیم صهیونیستی یک برد دیپلماتیک برای کشورهای اسلامی و غیرمتعهدها و دیگر کشورهای نگران از برنامه هسته‌یی این رژیم است. بخش عمده این مطالبات هسته‌یی از آژانس درباره رژیم صهیونیستی، به جنبش غیرمتهدها بر می‌گردد؛ چنان که این جنبش در نامه‌ای به سازمان بین‌المللی انرژی اتمی خواهان ارائه گزارشی جامع درباره فعالیت‌های هسته‌یی رژیم اشغالگر قدس شده بود. مصر به نمایندگی از کشورهای عضو جنبش غیرمتعهدها یک روز پس از ارائه گزارش آژانس درباره برنامه هسته‌یی ایران و نارضایتی از ارائه نکردن واقعیت‌های هسته‌یی ایران، از یوکیا آمانو خواست تا گزارش جامعی درباره زرادخانه‌های هسته‌یی رژیم صهیونیستی ارائه دهد. این درخواست پس از تسلیم گزارش آمانو درباره توان هسته‌یی رژیم صهیونیستی به شورای حکام آژانس، صورت گرفته است.
با این وجود مدیرکل آژانس در ادامه گزارش خود می‌افزاید که نگرانی کنفرانس عمومی درباره توانایی‌های هسته‌یی رژیم صهیونیستی را با این مقامات مطرح و از این رژیم برای پیوستن به معاهده ان.پی.تی و قرار دادن تاسیسات هسته‌یی‌اش تحت پادمان‌های جامع آژانس دعوت کرده است. این اعلام نظر آمانو در حالی منتشر می‌شود که وزارت امور خارجه رژیم صهیونیستی در پاسخ به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌یی عنوان کرده که این گزارش دارای انگیزه‌های سیاسی بوده و می‌کوشد توجهات را از چالش‌های واقعی اشاعه هسته‌یی در خاورمیانه منحرف کند.
وزارت امور خارجه رژیم صهیونیستی با تاکید بر خروج این موضوع از دستورکار آژانس مدعی شده که این قطعنامه مغایر اصول مقدماتی و هنجارهای حقوق بین‌الملل است. این اعلام نظر نشان از تداوم روند نپیوستن این رژیم به پیمان ان.پی.تی با وجود درخواست‌های جامعه جهانی است.
آمانو اگر چه سعی داشته در گزارش‌نویسی خود درباره توانایی‌های هسته‌یی رژیم صهیونیستی به سنت بی‌طرفی آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌یی وفادار بماند، اما در بندهای پایانی گزارش خود ناچار به ذکر چند مورد از یاغی‌گری‌ها و قانون‌گریزی‌های هسته‌یی این رژیم می‌شود.
مدیرکل آژانس در بند ۹ گزارش خود قید می‌کند که در رابطه با اسراییل، برخلاف کشورهایی که توافق نامه پادمان‌های جامع را اجرا می کنند، فعالیت‌های راستی‌آزمایی آژانس و اظهاریه‌های دولت برای آژانس محدود است به مواد، تجهیزات و تاسیساتی که در تعهدات پادمانی‌اش مشخص شده است.
آمانو بی توجه و با چشم پوشیدن آشکار بر برنامه هسته‌یی بدون پادمان هسته‌یی رژیم صهیونیستی تنها به بخش کوچکی از برنامه هسته‌یی این رژیم می‌پردازد و از زرادخانه‌های عظیم این رژیم در دیمونا که صدها کلاهک هسته‌یی را در خود جای داده است، نامی به میان نمی‌آورد. وی در گزارش خود اذعان می‌کند که آژانس در سال ۲۰۰۹ به این نتیجه رسیده که در مواد، تاسیسات یا دیگر موضوعات هسته‌یی در راکتور تحقیقاتی مرکز تحقیقات هسته‌یی سورق (SNRC) که پادمان‌ها درباره آن‌ها اعمال شده است، هم‌چنان صلح‌آمیز باقی ماند‌ه‌اند.
با این همه مدیرکل آژانس در نهایت در بند ۱۰ اذعان می‌کند که دبیرخانه با توجه به آن چه در این گزارش ذکر شده است، در موقعیتی نیست که به شورای حکام و کنفرانس عمومی فهرستی از تمام آن تاسیسات هسته‌یی را ارایه دهد که می‌تواند موضوع پادمان‌ها پیرو توافق‌نامه پادمان‌های جامع در صورتی باشد که رژیم صهیونیستی با آژانس چنین توافقی را منعقد کند.
این ناامیدی آمانو درباره برنامه هسته‌یی بدون نظارت و بازرسی رژیم صهیونیستی در بند بعدی بار دیگر تکرار می‌شود. مدیرکل آژانس در بند ۱۱ بار دیگر تاکید می‌کند که دبیرخانه هم‌چنین در موقعیتی نیست که اطلاعاتی را ارایه کند که می‌تواند به قابلیت‌های هسته‌یی رژیم صهیونیستی که فراتر از آن چه در این بخش گزارش و در گزارش هر سال مدیرکل به شورای حکام درباره اجرای پادمان‌ها است، مربوط باشد.
گزارش آمانو اذعان دارد که با توجه به به تدابیر امنیتی و محدویت‌های اعمال شده از سوی رژیم صهیونیستی، بازرسان این آژانس تاکنون اجازه بازرسی و ارزیابی تاسیسات هسته‌یی مخفی این رژیم را نیافته‌اند. این منع بازرسی از تاسیسات هسته‌یی گسترده این رژیم، آمانو را به این نتیجه رسانده که در این گزارش نسبت به توان هسته‌یی رژیم صهیونیستی ابراز نگرانی کند. تداوم نگرانی مدیرکل باعث شده بود وی آن را در پیوند با تهدید ناشی از اشاعه و تولید تسلیحات هسته‌یی برای امنیت و ثبات منطقه خاورمیانه بداند.
برخوردی دوگانه به گزارشی دوگانه
در این گزارش ۳ صفحه‌یی که همراه با ۷۸ صفحه ضمیمه نامه‌نگاری‌ها و پیشینه، بعد از گزارش درباره برنامه هسته‌یی ایران منتشر شده است، آمانو درخواست کرده که تاسیسات هسته‌یی رژیم صهیونیستی تحت نظارت آژانس قرار گیرد. این درخواست آمانو در سفر وی به تل‌آویو نیز بی‌هیچ پاسخی از سوی مقامات تل‌آویو تکرار شده بود. البته این مساله خواسته‌ای بود که پیش از این و در جریان کنفرانس بازنگری پیمان ان.پی.تی که در نیویورک برگزار شد، نیز کشورهای شرکت کننده با تاکید بر به خطر افتادن صلح خاورمیانه از این کشور داشتند.
با وجود این خواست مطالبه‌گر هسته‌یی جامعه جهانی، اما حمایت‌های کشورهای غربی از این رژیم سبب شده تا در تاسیسات هسته‌یی این رژیم هم‌چنان ناگشوده باقی بماند. چنان که کاترین اشتون، کمیسر عالی سیاست خارجی اتحادیه اروپایی در نامه‌ای که به یوکیا آمانو ارسال کرد، پرداختن آژانس به موضوع توانایی‌های هسته‌یی رژیم صهیونیستی را ضربه زننده به جو خوب مجمع عمومی و تهدید کننده ایجاد خاورمیانه عاری از سلاح هسته‌یی توصیف کرد.
هم‌چنین کانادا نیز در نامه‌ای که به آژانس ارسال کرد بدون توجه به موضوع توان هسته‌یی رژیم صهیونیستی، تلاش کرد که توجه این نهاد را به چالش‌هایی که فعالیت‌های هسته‌یی ایران در منطقه ایجاد کرده، جلب کند. کانادا در نامه خود از این که موضوع هسته‌یی رژیم صهیونیستی در دستور کار نشست قبلی شورای حکام قرار گرفته، به شدت ابراز نارضایتی کرد.
در پی ارائه گزارش آژانس درباره توان هسته‌یی رژیم صهیونیستی به شورای حکام آژانس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز اعلام کرد که رژیم صهیونیستی با آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌یی کاملاً همکاری کرده است و ما معتقدیم هیچ دلیلی برای بحث بر سر مساله اتمی رژیم صهیونیستی در آژانس وجود ندارد. وی افزود، مسأله اتمی رژیم صهیونیستی در بیانیه کنفرانس بازنگری منع گسترش تسلیحات هسته‌یی در بهار سال جاری مطرح شد و از این رو، دلیلی برای طرح دوباره این موضوع وجود ندارد.
از سوی دیگر، اما گزارش آمانو درباره توانایی‌های هسته‌یی رژیم صهیونیستی با واکنش کشورهای اسلامی و غیرمتعهدها روبه‌رو شد. بسیاری از این کشورها گزارش آمانو را گزارشی غیرالزام‌آور خوانده و آن را بیان کننده تمامی ابعاد برنامه هسته‌یی این کشور ندانستند. بازتاب رسانه‌یی این گزارش هم بیش‌تر معطوف به کشورهای اسلامی بود. روزنامه الشرق الاوسط در این باره نوشت که آمانو در این گزارش از چهره‌هایی در رژیم صهیونیستی نام برده که تنها با تکیه بر توان هسته‌یی رژیم صهیونیستی به حکومت خود ادامه می‌دهند و از این افراد می‌توان به لیبرمن، وزیر امور خارجه این رژیم نام برد.
فعالیت‌های بدون پادمان تسلیحاتی رژیم صهیونیستی
قبل از ارائه این گزارش، مدیرکل آژانس تلاش داشت تا با اقدامی عملی فشارهای کشورهای اسلامی و غیرمتعهدها را درباره برنامه هسته‌یی رژیم صهیونیستی پاسخ گوید. از این رو وی تنها چند روز پس از سوخت‌گذاری راکتور هسته‌یی بوشهر برای دیداری ۳ روزه راهی تل‌آویو شد؛ این سفر، اولین سفر مدیرکل جدید آژانس انرژی اتمی به شمار می رفت. البته در این سفر با وجود درخواست قبلی آمانو نتوانست دیداری با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی داشته باشد.
اگر چه این دیدار به نوعی پاسخی از سوی مدیرکل آژانس به فشارهای کشورهای مسلمان و غیرمتعهد برای پیوستن رژیم صهیونیستی به پیمان ان.پی.تی بود، اما زمان و برآوردهای سفر وی چیزی غیر از این را نشان می‌داد. دیدار از تل‌آویو تنها به فاصله چند روز از سوخت‌گذاری نیروگاه بوشهر از نگاهی اعلام پیام اطمینان بخش و صلح‌آمیز بودن فعالیت‌های هسته‌یی نیروگاه ایران به مقامات رژیم صهیونیستی از سوی مدیرکل آژانس ارزیابی می‌شد.
اگر چه از نگاهی دیگر این سفر نشانه‌ای از حساسیت برانگیخته شده از سوی دیگر کشورها بود، اما بی‌نتیجه بودن سفر آمانو وجه تبلیغاتی بودن این دیدار را بیش‌تر برجسته می‌کند. در واقع می‌توان گفت که برنامه هسته‌یی بدون پادمان رژیم صهیونیستی که با رویکردی نظامی سال‌هاست پیگیری می‌شود، کاملاً در حاشیه امنیت نگاه منفعلانه آژانس قرار داد. به نحوی که محمد البرادعی، مدیرکل پیشین آژانس در طول ۱۲ سال صدارتش تنها ۲ بار به اراضی اشغالی سفر کرد. در طول این سال‌ها هم هنوز یک بازرس آژانس موفق به بازرسی از تاسیسات گسترده و بدون پادمان هسته‌یی رژیم صهیونیستی نشده است؛ تاسیساتی که به اذعان منابع غربی بیش از ۲۵۰ کلاهک هسته‌یی را در خود جای داده است و تاکنون در سایه حمایت کشورهای غربی به‌خصوص آمریکا، از بازرسی‌های بازرسان آژانس در نتیجه پیوستن به پیمان ان.پی.تی مصون مانده است.
البته در سپتامبر گذشته آژانس به صدور قطعنامه غیرالزام‌آور پیرامون رسیدگی به موضوع پیوستن کشورهای غیرعضو پیمان ان.پی.تی به پیمان یاد شده مبادرت کرد و این قطعنامه متعاقبا از تصویب شورای امنیت نیز گذشت.
با این وجود و در حالی که موضوع پیوستن این رژیم به پیمان ان.پی.تی هم‌چنان مسکوت مانده است، رژیم صهیونیستی به عنوان عضو در جلسات مجمع عمومی آژانس شرکت می‌کند. این عضو بی‌عضویت آژانس، دارای بزرگترین زرادخانه هسته‌یی خاورمیانه در دیموناست. قسمت عمده مواد اتمی مورد استفاده در بمب‌های رژیم صهیونیستی از راه فرآوری پلوتونیوم حاصل از سوخت اورانیوم طبیعی در راکتور آب سنگین دیمونا به دست آمده است. با وجود این انباشت هسته‌یی بدون پادمان تسلیحات هسته‌یی از سوی رژیم صهیونیستی، این رژیم همواره از پذیرش ابهامات گسترده پیرامون برنامه هسته‌یی‌اش فرار می‌کند، به نحوی که در اجلاس سال جاری بازبینی پیمان ان.پی.تی در نیویورک از شرکت در کنفرانس خاورمیانه عاری از تسلیحات هسته‌یی در سال ۲۰۱۲ امتناع ورزید.
نگاه دوگانه به برنامه هسته‌یی ایران
دیدبان هسته‌یی سازمان ملل در حالی در گزارش اخیر خود نسبت به فعالیت‌های احتمالی ایران برای توسعه موشک‌های دارای کلاهک هسته‌یی ابراز نگرانی کرده است که در گزارش خود درباره رژیم صهیونیستی هیچ اشاره‌ای به بیش از ۲۵۰ کلاهک هسته‌یی واقعی این رژیم نکرده است.
از این رو بررسی تطبیقی گزارش ۱۱ صفحه و ۴۷ بندی ایران و گزارش ۳ صفحه و ۱۱ بندی رژیم صهیونیستی نشان می‌دهد که این دو گزارش چه به لحاظ محتوایی، فنی و تخصصی و چه به لحاظ انشایی و ادبیاتی قابل مقایسه نیستند.
گزارش‌نویسی هسته‌یی مدیرکل آژانس هسته‌یی نشان می‌دهد که این نهاد نظارت و بازرسی هسته‌یی بین‌المللی هم در عمل و هم در سخن نگاهی دوگانه نسبت به مسائل هسته‌یی دارد. ایران به‌عنوان عضو پیمان ان.پی.تی که تمامی تاسیسات هسته‌یی تحت نظارت مستمر بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار داد در مقایسه با رژیم صهیونیستی که عضو پیمان ان.پی.تی نیست و تاسیسات هسته‌یی‌اش تحت نظارت آژانس قرار ندارد دو پرده از معیارهای دوگانه آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌یی است.
یوکیا آمانو در حالی در گزارش خود درباره ایران اعلام می‌کند که با وجود انجام بیش از ۴ هزار نفر روز بازرسی‌های مستمر هنوز نمی‌تواند ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌یی ایران را تایید کند که در گزارش خود درباره رژیم صهیونیستی بنا به گزارش مقامات اسراییلی برنامه هسته‌یی این رژیم را تحت نظارت آژانس و صلح آمیز می‌خواند.
انتشار یک گزارش غیرالزام‌آور و غیرحقوقی و فنی آژانس درباره فعالیت‌های هسته‌یی گسترده رژیم صهیونیستی تنها سناریویی طراحی شده از سوی دیده‌بان هسته‌یی بین‌المللی است که تلاش دارد تلویحاً بی‌طرفی خدشه‌دار شده این نهاد را القا کند.
از این منظر شاید بتوان ارائه این گزارش بی‌خاصیت آمانو را با گزارش قاضی گلدستون درباره جنایت‌های جنگی این رژیم در جنگ با فلسطینیان مقایسه کرد. گزارش‌هایی که بی هیچ الزام و ضمانتی درباره رژیم صهیونیستی صادر می‌شوند در نقطه مقابل گزارش‌هایی هستند که با استناد به آن‌ها قطعنامه غیرقانونی علیه ایران صادر می‌شود.
این بی خاصیتی گزارش آمانو را رسانه‌های غربی نیز می‌پذیرند و درباره نتیجه بخش بودن آن ابراز تردید جدی می‌کنند. چنان که خبرگزاری بلومبرگ آن را نتیجه خواست اعضای آژانس برای روشن شدن وضعیت هسته‌یی این رژیم و نه اقدام مستقل آژانس در این زمینه توصیف می کند.
گزارش از: ارسلان مرشدی
انتهای پیام
