به گزارش همشهری آنلاین، کمتر از یک هفته پس از اعلام نتایج انتخابات میان دورهای کنگره آمریکا، دونالد ترامپ رئیسجمهور سابق این کشور در ویلای شخصیاش در فلوریدا اعلام کرد که وارد رقابتهای انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴خواهد شد. او در وسط سالن طلاکاری شده عمارتش در کنار ردیفی طولانی از پرچمهای آمریکا ایستاد و عزم جزمش را برای ورود به رقابتهای انتخاباتی اعلام کرد.
تا قبل از آنکه نتایج انتخابات میدان دورهای کنگره اعلام شود، بسیاری انتظار داشتند که ترامپ پس از انتخابات در یک گردهمایی بزرگ با حضور پرشور هوادارانش، ورود به رقابتها را اعلام کند؛ اما بهنظر میرسد که نتایج انتخابات اخیر کنگره باعث شده تا ترامپ کمی دست به عصا حرکت کند و نامزدیاش را در جمع محدودی از نزدیکانش اعلام کند. نتایج اخیر انتخابات کنگره آنچنان که ترامپ قبل از انتخابات تحت عنوان «موج قرمز» به نفع جمهوریخواهان پیشبینی کرده بود، رقم نخورد و حزب دمکرات بار دیگر کنترل سنا را بهدست گرفت و در مجلس نمایندگان نیز دمکراتها نه با اختلاف چشمگیر، بلکه با فاصله کمی کنترل مجلس را به جمهوریخواهان واگذار کردند. شاید همین نتیجه نه چندان دلچسب برای جمهوریخواهان باعث شد تا ترامپ نامزدیاش را با بیانی تهاجمی اعلام کند و بگوید: «از همین امروز تا روز انتخابات چنان مبارزهای خواهم کرد که قبلا از کسی دیده نشده.»
بلومبرگ در گزارشی نشانه بارز شکست ترامپ در انتخابات اخیر آمریکا را، شکست بسیاری از نزدیکان او بهعنوان نامزدهای فرمانداری و همچنین سنا و مجلس نمایندگان میداند و میگوید: بسیاری از کسانی که ترامپ بهطور ویژه از آنها حمایت کرده بود، همان حلقه نزدیکان او هستند که نتایج انتخابات ریاستجمهوری را که به روی کارآمدن جو بایدن انجامید، یک تقلب گسترده میدانند و در انتخابات اخیر هم متحمل شکست شدند.
رقبای ترامپ چه کسانی خواهند بود؟
اگرچه هنوز هیچکس اعلام نکرده که رقیب ترامپ خواهد بود، اما «ران دیسانتیس» که هفته گذشته مجدداً بهعنوان فرماندار فلوریدا انتخاب شد، بهعنوان سرسختترین رقیب ترامپ در حزب جمهوریخواه شناخته میشود. ترامپ در سخنان اخیرش با بیانی تحقیرآمیز، دیسانتیس را «دیسانتیمونیوس» خطاب کرد و گفت که اطلاعاتی از او در دست دارد که اگر لازم باشد فاش خواهد کرد. همچنین گلن یانگکین، فرماندار ویرجینیا، مایک پنس معاون سابق و مایکل پمپئو، وزیر خارجه سابق ترامپ به همراه سناتور تد کروز از تگزاس، سناتور تیم اسکات از کارولینای جنوبی و لری هوگان فرماندار مریلند، مهمترین رقبای احتمالی ترامپ در میان جمهوریخواهان خواهند بود.
در عین حال برای آنکه نامزدی ترامپ در حزب جمهوریخواه نهایی شود، او به ناچار باید تا قبل از انتخابات سراسری از روند انتخابات داخلی و مقدماتی جمهوریخواهان عبور کند و هنوز نمیتوان با قطعیت ترامپ را نامزد نهایی جمهوریخواهان عنوان کرد.
دور دوم ریاستجمهوری، بدتر از دور اول
بهنظر نمیرسد که اعلام نامزدی ترامپ برای انتخابات ریاستجمهوری، مطلوب رهبران ارشد حزب جمهوریخواه باشد. وب سایت بیبیسی در گزارشی مینویسد که ترامپ برخلاف توصیه برخی از اعضای حزب خود تصمیم به شرکت در انتخابات گرفته است. در واقع علاوه بر نتایج ضعیف نامزدهای مورد حمایت ترامپ در انتخابات اخیر کنگره، او با برخی مشکلات حقوقی ازجمله مسائل مرتبط با پرونده حمله به کنگره روبهروست و هنوز پروندهاش در این زمینه مختومه نشده است. همچنین دادستانهای فدرال در حال بررسی این موضوع هستند که آیا تلاش ترامپ برای ماندن در قدرت با قوانین فدرال متناقض هست یا خیر. علاوه بر این، تحقیقات جداگانهای در مورد سوءاستفاده ترامپ از اطلاعات طبقه بندی شده پس از ترک کاخ سفید جریان دارد که نتیجهاش هنوز نامشخص است. دادستانهای ایالت جورجیا نیز در حال بررسی تلاش ترامپ برای تغییر آرای انتخاباتی آن ایالت هستند و این مسئله نیز به پروندههای باز و همچنان نامشخص قضایی ترامپ اضافه میشود.
فارغ از اینها، وب سایت تحلیلی پولیتیکو در این ارتباط پیشبینی کرده که اگر ترامپ بتواند برای بار دوم به کاخ سفید راه یابد، احتمالا «انقلابی عمیق» در حزب جمهوریخواه ایجاد خواهد کرد. پولیتیکو نوشته که او احتمالا بدون توجه به هنجارهای لیبرال دمکراسی، بسیاری از مشاوران افراطی نزدیک بهخود را وارد رهبری حزب خواهد کرد تا از انتقادات درون حزبی در امان بماند. براین اساس، دوره دوم ریاستجمهوری ترامپ شبیه به دوره اول او نخواهد بود. درحالیکه ترامپ در دوره پیشین تحتتأثیر تشکیلات جمهوریخواه قادر به انجام بسیاری از افراطیترین برنامههای خود نبود، احتمالا در دور دوم تلاش خواهد کرد همه این موانع را از سر راهش در حزب بردارد. پیشبینی پولیتیکو از دور دوم ریاستجمهوری ترامپ آن است که او بدتر و افراطیتر عمل خواهد کرد و حتی ممکن است برخی اهداف خود ازجمله خروج کامل از ناتو و تغییرات در قوانین دادگستری آمریکا برای تعقیب قضایی مخالفانش را در دستور کار قرار دهد.
ورود شتابزده ترامپ
دونالد ترامپ با اعلام ورودش به انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴آمریکا، امیدوار است که نخستین رئیسجمهور آمریکا باشد که در ۱۳۰سال گذشته، پس از شکست، دوباره به قدرت باز می گردد. در تاریخ سیاسی آمریکا فقط یک رئیسجمهوری را میتوان پیدا کرد که پس از شکست در انتخابات، باردیگر به رقابتها بازگشته و پیروز شده است و آن هم مربوط به انتخابات سال ۱۸۹۲است؛ انتخاباتی که در آن گروور کلیولند، نامزد نیویورکی دمکراتها که۴ سال قبل توسط بنجامین هریسون جمهوریخواه از کاخ سفید بیرون رانده شده بود، باردیگر به رقابت در انتخابات ریاستجمهوری بازگشت و پیروز شد.
در مجموع بازگشت نامزدهای شکست خورده به انتخابات ریاستجمهوری، روند مطلوب و معمولی در فضای سیاسی آمریکا نیست و ورود ترامپ نوعی اقدام کم سابقه به شمار میرود. تنها نام ۴نامزد ریاستجمهوری را در آمریکا میتوان دید که پس از شکست در یک دوره، باردیگر به صحنه رقابتها بازگشتهاند و اکنون ترامپ احتمالا پنجمین آنها خواهد بود.
با این حال حتی ورود ترامپ به انتخابات با شتاب زدگی صورت گرفته و شواهد حکایت از عدمبرنامهریزی مناسب در این زمینه دارد. نیویورک تایمز در گزارشی مینویسد: ترامپ در حالی نامزدیاش را اعلام کرده که عملاً هنوز هیچ تیم انتخاباتی مشخصی ندارد. او هنوز مدیر کمپین خود را انتخاب نکرده و بسیاری از هماهنگیها برای نشست او در روز سهشنبه هم توسط جیسون میلر، مشاور قدیمیاش انجام شده است.
سابقه بازگشت به قدرت روسای جمهوری آمریکا
مارتین ونبورن؛ هشتمین رئیسجمهور: مارتین ونبورن، رئیسجمهور دمکرات آمریکا در حد فاصل سالهای ۱۸۳۷تا ۱۸۴۱بود. دمکراتها از او برای انتخابات ۱۸۴۴حمایت نکردند و او وارد انتخابات نشد. بورن اما برای دومین بار در سال ۱۸۴۸با بلیت حزب تازه تاسیس دیگری با نام سرزمین آزاد که از دمکراتهای نیویورک علیه بردهداری جدا شده بود، نامزد ریاستجمهوری شد، اما در این رقابت باخت. بورن، القاب متعددی داشت و به جادوگر کوچک و روباه حیلهگر معروف بود. او در شمال ایالت نیویورک در یک خانواده معمولی بزرگ شده بود و خواهان ممنوعیت بردهداری، در اراضی تازه کسب شده از مکزیک بود.
گروور کلیولند، بیست و دومین و بیست و چهارمین رئیسجمهور: در سال ۱۸۸۴، گروور کلیولند، فرماندار نیویورک، نخستین دمکراتی شد که از سال ۱۸۵۶به بعد به ریاستجمهوری رسید و به طرد طولانی مدت حزبش از قدرت پایان داد. کلیولند زمانی که در سال ۱۸۸۸برای رقابت مجدد در انتخابات ریاستجمهوری آماده میشد، بهنظر بیتفاوت و بیانگیزه بود و سرانجام شکست خورد. او در سال۱۸۳۹بار دیگر به رقابتهای انتخاباتی بازگشت و نامزد جمهوریخواهان را شکست داد. تا به امروز، او تنها رئیسجمهوری است که ۲ دوره غیرمتوالی در این سِمت حضور داشته است.
تئودور روزولت، بیست و ششمین رئیس جمهور: دوره ریاستجمهوری روزولت در سال ۱۹۰۱شروع شد و او برای ۲ دوره متوالی تا سال ۱۹۰۹در کاخ سفید باقی ماند. در سال ۱۹۱۲ بار دیگر تلاش کرد تا برای سومین بار نامزد حزب جمهوریخواه شود، اما ویلیام هووارد تافت، وزیر جنگش گوی سبقت را از او ربود و توانست به کاخ سفید راه یابد. او همچنین یکی از بدترین اشتباهات تاریخ ریاستجمهوری خود را مرتکب شده بود و مدت کوتاهی پس از انتخابش در سال ۱۹۰۴، وعده داده بود که بهدنبال دوره سوم نخواهد بود، اما برخلاف وعدهاش عمل کرد.
هربرت هوور، سی و یکمین رئیسجمهور: جمهوریخواهان هربرت هوور را در سال ۱۹۲۸ بهعنوان کاندیدای حزب خود برای رقابت با آلفرد اسمیت از حزب دمکرات معرفی کردند. او در این رقابت پیروز شد، اما در انتخابات سال ۱۹۳۲ شکست خورد. در سال ۱۹۴۰، هوور برای کسب نامزدی جمهوریخواهان و انتقام شکست خود در ۸ سال قبل تلاش کرد، اما در رقابتهای داخلی حزب جمهوریخواه شکست خورد. هوور و همسرش لو هنری هوور، چندین سال در چین زندگی کرده بودند و هر دو به زبان چینی مسلط بودند.